Innerlijk verbeelden

Een recensie van het boek "Als kanker je raakt" van de gelijknamige stichting heeft ter illustratie een paginagrote afbeelding van dit schilderij van mij. Dat voelt toch heel bijzonder! Het boek gaat in op diverse onderwerpen rond kanker, bijvoorbeeld; de diagnose, een lichaam van lood, rouw, liefde e.d. Elk hoofdstuk bevat ervaringen van patiënten, een gedicht, een meditatie en een bijdrage van een deskundige. De illustraties zijn van lotgenoten en daar is een aantal schilderijen van mij bij. Zingevingsvragen rondom God, lijden en dood komen open en eerlijk naar voren. Het boek kan helpend zijn voor ieder die in zijn of haar omgeving met kanker te maken heeft. Een beeld kan iets uit ons innerlijk duiden. Dit boek werd gepresenteerd op de landelijke dag van de Stichting. Er was toen ook een dansvoorstelling rondom kanker van Annemieke Bais; "Door mijn lijf getekend". De dansgroep verbeeldde indringend de wirwar van gevoelens! Waar woorden tekort kunnen schieten kan een beeld, een dans iets losmaken.

Verscheurd

Het schilderij heet "Verscheurd". Ik heb het niet gemaakt tijdens mijn eigen ziekte maar al eerder. Geen schilderij voor boven de bank. Het verbeeldt wel het afgrijzen, de angst, het verdriet, frustratie en de chaos die er is als je iets vreselijks hoort/overkomt. En dat is ook de kracht: mensen herkennen wat ze zien, het beeld kan helpen de gevoelens te duiden. Kanker brengt, net als veel moeilijke situaties, ook eenzaamheid met zich mee. De ander kan naast je staan. Zich naar je uitstrekken. Het licht is er maar je ziet/ervaart dat niet altijd. De andere figuur op het schilderij is ook aangeslagen. De omgeving lijdt maar op een andere manier. Denk aan het machteloze verdriet als je een geliefde ziet lijden. Samen zijn, een luisterend, niet veroordelend oor bieden: dat is zo waardevol! Soms zijn er geen woorden, is er geen oplossing, is het gewoon moeilijk en ervaar je de troost van (Gods) licht en liefde niet. Dan kan niets zeggen, gewoon aanwezig zijn, zo troostvol zijn.

Verder na kanker

Tijdens de behandelingen heb je nog een zekere mate van structuur. Je hebt een doel, je doet iets. En dan komt het herstel. Leven na kanker. Anders: uitzoeken wat wel weer kan en wat (nog) niet, leven met (blijvende?) gevolgen van behandelingen. Uiterlijk kan je er weer goed uitzien terwijl van binnen je evenwicht nog wankel is. Het leven gaat door en nieuwe zorgen komen ook weer op je pad terwijl je nog niet bijgekomen bent. Die moet je ook weer opvangen en dat kan lastig zijn. Leren omgaan met de angst voor uitzaaiingen, ontwikkeling van nieuwe kanker. Opnieuw vertrouwen krijgen in je (soms ook verminkte) lijf en in het leven. Dat is een proces wat je vooral zelf doormaakt maar ook je omgeving beïnvloedt. En angst is er ook bij je geliefde, nl. de angst jou te moeten verliezen, achter te blijven. Zo brengt elk lijden een eigen eenzaamheid mee. Eerlijk gevoelens delen, je gedachten uiten is belangrijk. Maar tegelijk er niet in blijven "hangen", verwerken en uitstrekken naar verder leven. Als dat laatste je gegund wordt. Blijf naast elkaar staan, kies voor trouw in je relatie, in een vriendschap. Ook als het lang duurt, als je het niet begrijpt, blijf er voor de ander zijn. Samen zoeken, open en eerlijk, met vallen en opstaan, toch weer doorgaan. Met Pinksteren denken we eraan dat God in ons wil wonen, ons begrijpt en wil vormen naar het beeld van Jezus. Dat maakt het leven niet meteen makkelijk maar we mogen kracht putten uit de eeuwige bron van liefde die met ons is.